Τό ἱστορικό τῆς κάρτας τοῦ πολίτη

Ἀπόσπασμα ἀπό τό ἔν­τυ­πο «Ἡ ἄρ­νη­ση τῆς κάρ­τας τοῦ πο­λί­τη ὡς ὁ­μο­λο­γί­α πί­στε­ως», πού ὑ­πο­γρά­φει ὁ Ἀρ­χιμ. Ἀ­θα­νά­σιος Ἀ­να­στα­σί­ου, Προ­η­γού­με­νος τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Μο­νῆς Με­γά­λου Με­τε­ώ­ρου, Ἁ­γί­ων Με­τε­ώ­ρων καί κυ­κλο­φό­ρη­σε ἀ­πό τήν Σύ­ναξη Ὀρ­θο­δό­ξων Ρω­μη­ῶν «ΦΩ­ΤΗΣ ΚΟΝ­ΤΟ­ΓΛΟΥ», τόν Ἰανουάριο τοῦ 2016

Τό ὅ­λο ἐγ­χεί­ρη­μα, ἄλ­λω­στε, δέν εἶ­ναι και­νούρ­γιο, κα­θώς ἐ­πι­χει­ρή­θη­κε καί ἀ­πό τίς προ­η­γού­με­νες κυ­βερ­νή­σεις καί ὑ­πουρ­γούς, τίς προ­σπά­θει­ες τῶν ὁ­ποί­ων ἐ­πι­σή­μα­νε θε­τι­κά ὁ νῦν Ὑ­πουρ­γός Ἐ­σω­τε­ρι­κῶν καί Δι­οι­κη­τι­κῆς Ἀ­να­συγ­κρό­τη­σης κ. Κου­ρουμ­πλής στήν ὁ­μι­λί­α του στήν Βου­λή.

Ὁ ἔ­λεγ­χος καί ἡ χει­ρα­γώ­γη­ση τῶν πο­λι­τῶν μέ­σα ἀ­πό ἕ­να κεν­τρι­κό ἠ­λε­κτρο­νι­κό σύ­στη­μα ἐ­λέγ­χου ἔ­χει ἐκ­δη­λω­θεῖ ἤ­δη τήν τε­λευ­ταί­α τρι­α­κον­τα­ε­τί­α καί στήν χώ­ρα μας μέ ποι­κί­λες μορ­φές καί ἐκ­φάν­σεις. Ἡ ἀ­φε­τη­ρί­α του βρί­σκε­ται στήν θέ­σπι­ση τοῦ νό­μου 1599/1986 (ὅ­πως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε μέ τόν νό­μο 1988/1991) γιά ­τήν ἔκ­δο­ση νέ­ου δελ­τί­ου ταυ­τό­τη­τας καί τήν κα­θι­έ­ρω­ση τοῦ Ἑ­νια­ίου Κω­δι­κοῦ Ἀ­ριθ­μοῦ Μη­τρώ­ου (Ε­ΚΑΜ), τόν γνωστό ὡς «νόμο Κουτσόγιωργα» ἐπί Κυβερνήσεως Ἀνδρέα Παπανδρέου. Ὁ νό­μος προ­έ­βλε­πε ὅ­τι ὁ Ε­ΚΑΜ θά «σχη­μα­τί­ζε­ται ἀ­πό δε­κα­τρί­α (13) ψη­φί­α καί σύμ­βο­λα», τό δι­α­δε­δο­μέ­νο τό­τε γραμ­μω­τό κώ­δι­κα (b­a­r­c­o­de) τύ­που Ε­ΑΝ 13, πού πε­ρι­εῖ­χε ὡς κω­δι­κό του τόν δυ­σώ­νυ­μο ἀ­ριθ­μό 666.

Ἡ κα­θι­έ­ρω­ση τοῦ Ε­ΚΑΜ ἦ­ταν ἡ πρώ­τη ἀ­πό­πει­ρα γιά τήν συμ­πε­ρί­λη­ψη σέ ἕ­ναν ἑ­νια­ῖο κω­δι­κό ὅ­λων τῶν ἐ­πι­μέ­ρους κω­δι­κῶν ἀ­ριθ­μῶν, πού δι­α­θέ­τει ὁ κά­θε πο­λί­της. Στήν ἴ­δια λο­γι­κή κι­νεῖ­ται καί ἡ κάρ­τα τοῦ πο­λί­τη, κα­θώς ἑ­νο­ποι­εῖ καί αὐ­τή τούς ἐ­πι­μέ­ρους κω­δι­κούς τοῦ κά­θε πο­λί­τη (ΑΜ­ΚΑ, ΑΦΜ, Ἀ­ριθ­μό Ταυ­τό­τη­τας, Ἀ­ριθ­μό Δη­μο­το­λο­γί­ου). Μέ τήν χρή­ση τοῦ ἑ­νια­ίου κω­δι­κοῦ κα­θί­στα­ται δυ­να­τή ἡ δι­α­σύν­δε­ση ἀρ­χεί­ων καί προ­σω­πι­κῶν δε­δο­μέ­νων τῶν πο­λι­τῶν καί δη­μι­ουρ­γεῖ­ται, ἔ­τσι, τό λε­γό­με­νο προ­φίλ τοῦ κά­θε πο­λί­τη καί τό ὁ­λο­κλη­ρω­τι­κό του ἠ­λε­κτρο­νι­κό φα­κέ­λω­μα.

Μέ βά­ση τόν νό­μο 1599/1986 ἐκ­δό­θη­κε ἡ 21385/11246 Ὑ­πουρ­γι­κή Ἀ­πό­φα­ση (Ἐ­σω­τε­ρι­κῶν) τῆς 12/7/1992, τοῦ Ὑ­πουρ­γοῦ κ. Κλεί­του ἐ­πί Κυ­βερ­νή­σε­ως Κων­σταν­τί­νου Μη­τσο­τά­κη, πού κα­θό­ρι­ζε «τόν τύ­πο καί τίς προ­δι­α­γρα­φές τοῦ δελ­τί­ου ταυ­τό­τη­τας» ἡ ὁ­ποί­α προ­βλε­πό­ταν νά φέ­ρει «εἰ­δι­κή λευ­κή λω­ρί­δα πά­χους 16 χι­λι­ο­στῶν τοῦ μέ­τρου στό κά­τω μέ­ρος τῆς πρό­σθιας ὄ­ψης, προ­ο­ρι­ζό­με­νη νά χρη­σι­μο­ποι­η­θεῖ γιά μη­χα­νι­κή ὀ­πτι­κή ἀ­νά­γνω­ση».

Ὅ­πως εἶ­ναι γνω­στό, τά σύγ­χρο­να μι­κρο­τσίπ, πού προ­βλέ­πε­ται νά χρη­σι­μο­ποι­η­θοῦν στήν κάρ­τα τοῦ πο­λί­τη, τύ­που R­F­ID ἤ ὅ­ποι­α ἄλ­λα θά προ­σφέ­ρει ἡ ρα­γδαί­α τε­χνο­λο­γι­κή πρό­ο­δος στόν το­μέ­α αὐ­τό, εἶ­ναι σέ τε­ρά­στιο βαθ­μό πιό ἐ­πι­κίν­δυ­να ἀ­πό τήν «λευ­κή λω­ρί­δα» πού προ­βλε­πό­ταν στίς ταυ­τό­τη­τες τῶν ἀρ­χῶν τῆς δε­κα­ε­τί­ας τοῦ '90 καί πού δέν ἐ­πι­βλή­θη­καν λό­γῳ τῆς σθε­να­ρῆς ἀν­τί­δρα­σης πού προ­βλή­θη­κε τό­τε.

Τό ὅ­λο ζή­τη­μα ἐ­πα­νῆλ­θε τό 1997 μέ τήν κύ­ρω­ση τῆς Συμ­φω­νί­ας Σέν­γκεν καί ἀρ­γό­τε­ρα, στήν διά­ρκεια τῆς δε­κα­ε­τί­ας τοῦ 2000 ἀρ­χι­σε νά δι­α­μορ­φώ­νε­ται ἡ ὑ­πο­δο­μή γιά τήν θέ­σπι­ση τῆς «κάρ­τας τοῦ πο­λί­τη», ὅ­πως ἔ­χει ἐ­πι­κρα­τή­σει νά ὀ­νο­μά­ζε­ται πλέ­ον ἡ ἠ­λε­κτρο­νι­κή ταυ­τό­τη­τα μέ ἑ­νια­ῖο κω­δι­κό ἀ­ριθ­μό καί δυ­να­τό­τη­τα ἠ­λε­κτρο­νι­κῆς ἀ­πο­θή­κευ­σης καί δι­α­σύν­δε­σης προ­σω­πι­κῶν δε­δο­μέ­νων τοῦ κα­τό­χου της.

Ἡ κάρ­τα τοῦ πο­λί­τη ἐν­τάσ­σε­ται στά πλαί­σια τῆς ἠ­λε­κτρο­νι­κῆς δι­α­κυ­βέρ­νη­σης πού θε­σπί­ζε­ται μέ τόν νό­μο 3839/2010 (νό­μος Ραγ­κού­ση) καί ἐ­ξαγ­γέ­λλε­ται ἐ­πί­ση­μα ἀ­πό τόν τό­τε Πρω­θυ­πουρ­γό κ. Γ. Πα­παν­δρέ­ου στήν ΔΕΘ τόν Σε­πτέμ­βριο τοῦ 2011.

Ἡ δι­α­βε­βαί­ω­ση τοῦ τότε Ὑ­πουρ­γοῦ Ἐ­σω­τε­ρι­κῶν κ. Ραγκούση πρός τήν Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δο, ὅ­τι «ἡ Κάρ­τα τοῦ Πο­λί­τη δέν θά πε­ρι­λαμ­βά­νει εὐ­αί­σθη­τα προ­σω­πι­κά δε­δο­μέ­να καί δέν θά πε­ρι­λαμ­βά­νει γραμ­μω­τό κώ­δι­κα (b­a­r­c­o­de), οὔ­τε ὁ­ποι­ον­δή­πο­τε συμ­βο­λι­κό ἀ­ριθ­μό» (Ἀ­να­κοι­νω­θέν Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­δου 15-6-2011), ἀ­πο­τε­λεῖ σα­φή ἐμ­παιγ­μό τῆς τό­τε Κυ­βέρ­νη­σης πρός τήν Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δο. Κι αὐ­τό για­τί εἶ­ναι φα­νε­ρό, ἀ­κό­μη καί στούς ἀ­δα­εῖς, ὅ­τι ἡ τε­χνο­λο­γί­α R­F­ID εἶ­ναι πο­λύ πιό προ­ηγ­μέ­νη καί πιό ἐ­πι­κίν­δυ­νη γιά τήν ἀ­σφά­λεια τῶν δε­δο­μέ­νων ἀ­πό αὐ­τή τοῦ b­ar-c­o­de, ἡ ὁ­ποί­α καί ἐγ­κα­τα­λή­φθη­κε.

Εἶ­ναι γνω­στό καί δε­δο­μέ­νο, ἄλ­λω­στε, ὅ­τι οἱ πο­λι­τι­κοί μᾶς θε­ω­ροῦν καί μᾶς συμ­πε­ρι­φέ­ρον­ται ὡς ἀ­φε­λεῖς καί ἀ­νό­η­τους, θεωρώντας ὅτι μπο­ροῦν μέ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή εὐ­κο­λί­α νά μᾶς ἐ­ξα­πα­τοῦν, νά μᾶς ὑ­πο­τι­μοῦν καί νά μᾶς ἐμ­παί­ζουν.

Ἀ­νά­λο­γη στά­ση τη­ρεῖ καί ἡ πα­ροῦ­σα Κυ­βέρ­νη­ση τοῦ κ. Ἀ­λέ­ξη Τσί­πρα, ὁ ὁ­ποῖ­ος στίς 26-11-2010, ὡς ἀρ­χη­γός τῆς ἀ­ξι­ω­μα­τι­κῆς ἀν­τι­πο­λί­τευ­σης, ὑ­πέ­βα­λε ἐ­ρώ­τη­ση πρός τόν τό­τε Ὑ­πουρ­γό Ἐ­σω­τε­ρι­κῶν καί Ἠ­λε­κτρο­νι­κῆς Δι­α­κυ­βέρ­νη­σης ὅ­που ἔ­θε­τε δι­ά­φο­ρα ζη­τή­μα­τα, ὅ­πως τῆς ἀ­σφά­λειας τῶν προ­σω­πι­κῶν δε­δο­μέ­νων καί ἐ­πι­κα­λεῖ­το τό πα­ρά­δειγ­μα τῆς Γερ­μα­νί­ας ὅ­που «πα­ρά τήν ὑψη­λή τε­χνι­κή προ­ε­τοι­μα­σί­α, ὁμά­δα χά­κερς, κα­τά­φε­ρε μέ τήν ἔναρ­ξη λει­τουρ­γί­ας τῆ­ς κάρ­τας νά τρο­πο­ποι­ή­σει στοι­χεῖα της καί νά τήν κα­τα­στή­σει εὐ­ά­λω­τη, μέ λο­γι­σμι­κό πού βρί­σκε­ται δω­ρε­άν στό δι­α­δί­κτυ­ο».

Ἐ­πι­κα­λεῖ­ται, ἐ­πί­σης, στήν ἐ­ρώ­τη­σή του ὁ κ. Τσί­πρας τό γε­γο­νός ὅ­τι «στό δι­α­δί­κτυ­ο ἡ δι­α­βού­λευ­ση τοῦ σχε­τι­κοῦ κει­μέ­νου ἔχει δε­χθεῖ ἑκα­τον­τά­δες ἀρ­νη­τι­κά σχό­λια μέ­σα σέ λί­γα μό­λις εἰκο­σι­τε­τρά­ω­ρα». Ἀ­νά­λο­γο, ὅ­μως, φαι­νό­με­νο κα­ται­γι­σμοῦ ἀρ­νη­τι­κῶν σχο­λί­ων στήν δι­α­βού­λευ­ση δέ­χτη­κε καί τό σχέ­διο νό­μου τῆς δι­κῆς του Κυ­βερ­νή­σε­ως, αὐτό δηλαδή τοῦ τότε Ὑπουργοῦ Ἐσωτερικῶν κ. Κατρούγκαλου. Πα­ρά τήν ἀρ­νη­τι­κή ἔκ­φρα­ση, ὅ­μως, τῶν πο­λι­τῶν ἡ Κυ­βέρ­νη­ση, διά στό­μα­τος σήμερα τοῦ κ. Κου­ρουμ­πλῆ ἐ­πι­μέ­νει στήν ἔκ­δο­ση τῆς κάρ­τας τοῦ πο­λί­τη.

Δι­ε­τύ­πω­νε, ἐ­πί­σης, ὁ κ. Τσί­πρας τό­τε τόν προ­βλη­μα­τι­σμό «ἄν προ­κύ­πτει ὄ­φε­λος γιά τούς πο­λί­τες καί τούς θε­σμού­ς τοῦ κρά­τους» πα­ρό­τι καί ἡ δι­κή του Κυ­βέρ­νη­ση χρη­σι­μο­ποι­εῖ σή­με­ρα τήν ἴ­δια προ­πα­γαν­δι­στι­κή τα­κτι­κή ἐ­κεί­νης τήν ὁ­ποί­α ἐγ­κα­λοῦ­σε. Προ­πα­γαν­δί­ζει, δη­λα­δή, τήν ἀ­ξί­α καί τήν χρη­σι­μό­τη­τα τῆς κάρ­τας τοῦ πο­λί­τη καί ἐ­πι­κεν­τρώ­νε­ται στίς δι­ευ­κο­λύν­σεις πού αὐ­τή θά πα­ρέ­χει στούς πο­λί­τες στίς συ­ναλ­λα­γές τους μέ τό δη­μό­σιο καί ὄ­χι μό­νο, πα­ρα­βλέ­πον­τας τόν κίν­δυ­νο γιά τήν πε­ρι­στο­λή τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας τῶν πο­λι­τῶν, πού πάν­το­τε βρι­σκό­ταν στό ἐ­πί­κεν­τρο τῶν ἀ­γώ­νων καί τῶν δι­εκ­δι­κή­σε­ως τῆς ἀ­ρι­στε­ρᾶς.

Εἶ­ναι, ὅ­μως, δε­δο­μέ­νο καί γί­νε­ται ἀν­τι­λη­πτό ἀ­πό ὅ­λους ὅ­τι δέν ἀ­ξί­ζει ἡ δι­α­κύ­βευ­ση τῶν προ­σω­πι­κῶν δε­δο­μέ­νων καί τῶν ἐ­λευ­θε­ρι­ῶν τῶν πο­λι­τῶν πρός χά­ριν τῆς ὑ­πο­τι­θέ­με­νης ἐ­ξυ­πη­ρε­τή­σε­ως πού ἀ­πα­τη­λά ὑ­πό­σχε­ται ἡ κάρ­τα τοῦ πο­λί­τη, ἀ­φοῦ σέ τε­λι­κή ἀ­νά­λυ­ση δέν θά βελ­τι­ώ­σει τήν κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα καί τήν ποι­ό­τη­τα τῆς ζω­ῆς τῶν πο­λι­τῶν.

Ὅ­πως ἀ­πο­δει­κνύ­ε­ται ἀ­πό τήν τρι­α­κον­τα­ε­τή πο­ρεί­α τοῦ ζητήματος τῶν ἠ­λε­κτρο­νι­κῶν ταυ­το­τή­των καί τῆς κάρ­τας τοῦ πο­λί­τη, αὐ­τή ἦ­ταν ἀ­νέ­κα­θεν στίς στο­χεύ­σεις ὅ­λων τῶν Κυ­βερ­νή­σε­ων, χω­ρίς νά γνω­ρί­ζου­με μέ βε­βαι­ό­τη­τα ἄν συ­νι­στοῦ­σε δι­κή τους κυ­ρί­αρ­χη ἐ­πι­λο­γή ἤ ἄν ἀ­πο­τε­λοῦ­σε ἔ­ξω­θεν ἐ­πι­βο­λή μέ βά­ση τούς νε­ο­τα­ξι­κούς σχε­δια­σμούς τῆς παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­σης.